Chỉ vài tuần sau khi được công bố tại Dubai Airshow 2025, tên lửa hành trình Narwhal của Cộng hòa Séc đã khiến giới quân sự phải chú ý: tầm bắn 680km, đầu đạn 120kg, tốc độ gần Mach 0,7 và đặc biệt là khả năng bay mà không cần GPS.
Đây không chỉ là một loại vũ khí mới, mà là câu trả lời trực tiếp cho chiến tranh điện tử cường độ cao Nga đang áp dụng ở Ukraine. Ukraine sẽ là quốc gia đầu tiên thử nghiệm thực chiến Narwhal ngay trong Quý 1/2026.
Tên lửa Narwhal (tên đầy đủ MTS Narwhal) là sản phẩm do công ty LPP (Lovena Precision Products) của Cộng hòa Séc phát triển trong vòng chưa đầy hai năm, một tốc độ đáng kinh ngạc đối với một dự án tên lửa hành trình hoàn toàn mới.
Về tổng quan thiết kế, Narwhal thuộc phân khúc tên lửa hành trình cận âm (subsonic cruise missile) nhưng được tối ưu để đạt hiệu quả chi phí cao nhất có thể.
Thân tên lửa có dạng khí động học cổ điển với cánh gập, cho phép phóng từ ống phóng container tiêu chuẩn 20 feet hoặc từ các bệ phóng di động trên xe tải, tạo tính linh hoạt rất lớn khi triển khai.
Thông số kỹ thuật chính thức được công bố tại Dubai Airshow cho thấy Narwhal có tầm bay tối đa 680km khi mang đầu đạn 120kg.
Đây là con số ấn tượng, vượt xa người tiền nhiệm Barracuda-500 (500km) của chính LPP và đủ để từ lãnh thổ Ukraine có thể vươn tới không chỉ các căn cứ hậu cần ở Kursk, Belgorod mà thậm chí cả Moscow hay căn cứ không quân chiến lược Engels-2, nơi Nga tập trung các máy bay ném bom Tu-95 và Tu-160.
Trọng lượng đầu đạn 120kg tuy không quá lớn so với các tên lửa hạng nặng như Kalibr (450-500kg), nhưng hoàn toàn đủ để phá hủy các mục tiêu điểm như sở chỉ huy, kho đạn, radar hoặc cầu chỉ huy nếu sử dụng đầu đạn nổ phá mảnh hoặc đầu đạn xuyên bê tông.
Điểm làm nên sự khác biệt lớn nhất của Narwhal nằm ở hệ thống dẫn đường. Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào GPS/Glonass như hầu hết tên lửa hành trình hiện nay, Narwhal sử dụng hệ thống dẫn đường hình ảnh kết hợp quán tính (INS + Image-Based Navigation – IBN).
Cụ thể, tên lửa mang theo một máy quay quang-điện tử độ phân giải cao ở mũi, liên tục so sánh hình ảnh thực tế với bản đồ địa hình số được nạp sẵn.
Công nghệ này tương tự DSMAC (Digital Scene Matching Area Correlator) mà Mỹ đã dùng trên Tomahawk từ những năm 1990, nhưng được hiện đại hóa với thuật toán trí tuệ nhân tạo (AI) và chip xử lý hình ảnh nhanh hơn rất nhiều.
Narwhal có thể duy trì độ chính xác dưới 3 mét ngay cả khi toàn bộ hệ thống định vị vệ tinh bị gây nhiễu hoàn toàn, tình huống mà Ukraine đang phải đối mặt hàng ngày với các hệ thống R-330Zh Zhitel, Krasukha-4 của Nga.
Về động lực, Narwhal sử dụng một động cơ phản lực cánh quạt đẩy (turbofan) nhỏ gọn do PBS Velká Bíteš (cũng là công ty Séc) sản xuất.
Động cơ này cho phép tên lửa đạt tốc độ hành trình khoảng 680-750 km/h (khoảng 0,62-0,7 Mach), nhanh hơn đáng kể so với drone cảm tử Shahed-136/Geran-2 (180-200 km/h) mà Nga đang dùng.
Tốc độ này kết hợp với độ cao bay thấp (dưới 50m ở giai đoạn cuối) khiến Narwhal cực kỳ khó bị phát hiện và đánh chặn bởi các tổ hợp phòng không tầm ngắn như Pantsir-S1, vốn đã gặp rất nhiều khó khăn khi đối phó với Storm Shadow/SCALP bay nhanh hơn nữa (trên Mach 0,9).
Một chi tiết kỹ thuật đáng chú ý khác là Narwhal được thiết kế với chữ ký radar và hồng ngoại rất thấp. Thân tên lửa sử dụng vật liệu composite hút sóng radar, cửa hút khí động cơ được đặt phía trên để giảm tín hiệu nhiệt phía trước, kỹ thuật tương tự Storm Shadow.
Nhờ vậy, dù không đạt tốc độ siêu thanh, Narwhal vẫn có khả năng sống sót cao khi xâm nhập không phận được bảo vệ dày đặc.
Về phương thức triển khai, mỗi container 20 feet có thể chứa 4-6 tên lửa tùy cấu hình, biến một xe tải dân sự thông thường thành bệ phóng nguy hiểm.
Điều này cực kỳ phù hợp với chiến thuật “đánh du kích tầm xa” mà Ukraine đã áp dụng thành công với Neptune, Storm Shadow và ATACMS.
Việc sản xuất cũng được tối ưu để chi phí chỉ vào khoảng 1/4 đến 1/5 so với các tên lửa phương Tây tương đương, khiến Narwhal trở thành lựa chọn thực tế để sản xuất hàng loạt thay vì chỉ vài chục quả như SCALP hay Storm Shadow hiện nay.
Với tầm bắn 680 km, đầu đạn 120kg, tốc độ cận âm cao, và đặc biệt là hệ thống dẫn đường hình ảnh hoàn toàn độc lập GPS, Narwhal không chỉ là một loại tên lửa hành trình mới mà còn là lời tuyên bố mạnh mẽ của ngành công nghiệp quốc phòng Séc: châu Âu hoàn toàn có thể tự phát triển vũ khí tấn công sâu hiện đại mà không cần phụ thuộc vào Mỹ hay Anh.
Khi những quả tên lửa Narwhal đầu tiên được phóng thử nghiệm thực chiến từ lãnh thổ Ukraine vào đầu năm 2026, chúng sẽ mang theo không chỉ sức mạnh hủy diệt mà còn thông điệp chiến lược rõ ràng: khoảng cách địa lý không còn là lá chắn bảo vệ các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Nga nữa.
Với tầm bắn lên đến 400km, tốc độ Mach 6 và khả năng mang đầu đạn hạt nhân, tên lửa R-37M đang âm thầm thay đổi hoàn toàn luật chơi trên bầu trời, khiến các chuyên gia quân sự phải đánh giá lại cán cân sức mạnh trên không.
Ý công bố ‘Mái vòm Michelangelo – Michelangelo Dome’, lá chắn phòng không đa tầng mạnh nhất châu Âu, đủ sức đối phó tên lửa hành trình, tên lửa đạn đạo liên lục địa và cả tên lửa siêu vượt âm.
Drone Shahed-136/Geran-2 bay 180 km/h bỗng mang tên lửa không đối không R-60 tốc độ Mach 2.7, tầm bắn 8 km, đầu dò hồng ngoại làm mát nitơ. Nga vừa biến drone tự sát thành ‘tiêm kích một lần dùng’ làm chấn động giới quân sự toàn cầu.
Ai Cập đã làm cả thế giới choáng váng khi công bố RAD’A 300, hệ thống pháo phản lực đa cỡ nòng đầu tiên cho phép cùng một bệ phóng bánh xích bắn được rocket 122 mm, 220 mm, 300 mm và thậm chí 1 quả tên lửa đạn đạo chiến thuật 610 mm tầm bắn 300km.